تفاوت var و let و const در JavaScript

در دنیای JavaScript، متغیرها یکی از عناصر اصلی در برنامه‌نویسی هستند و نحوه تعریف آن‌ها می‌تواند تأثیر زیادی بر کارایی و سلامت کد داشته باشد. سه روش اصلی برای تعریف متغیرها وجود دارد: var، let و const. هر کدام از این کلمات کلیدی ویژگی‌ها و رفتارهای متفاوتی دارند که بر اساس شرایط مختلف در کدنویسی انتخاب می‌شوند. در ادامه با سایت کداکسپلور همراه باشید تا به بررسی تفاوت var و let و const بپردازیم و مزایا و معایب استفاده از هر یک را به‌طور کامل توضیح دهیم.

اسکوپ در JavaScript

اسکوپ در var

متغیرهایی که با var تعریف می‌شوند، یا  جهانی(Global) یا محلی(Local) هستند. اگر یک متغیر با var خارج از تابعی تعریف شود، در کل برنامه قابل دسترسی خواهد بود. اگر داخل یک تابع تعریف شود، فقط درون آن تابع در دسترس است.

مثال:

var greeting = 'Hello';

function sayHello() {
  var name = 'Ali';
  console.log(greeting + ', ' + name); // Hello, Ali
}

sayHello();
console.log(name); // خطا: name تعریف نشده است

در این مثال، greeting متغیری Global است، اما name فقط در داخل تابع sayHello در دسترس است.

اسکوپ در let و const

در مقابل، متغیرهایی که با let و const تعریف می‌شوند، دارای اسکوپ بلوکی هستند. این بدان معنی است که متغیرهایی که با let یا const تعریف می‌شوند، تنها در همان بلوک {} که تعریف شده‌اند، در دسترس خواهند بود.

مثال:

if (true) {
  let age = 25;
  const city = 'Tehran';
  console.log(age); // خروجی: 25
  console.log(city); // خروجی: Tehran
}
console.log(age); // ReferenceError
console.log(city); // ReferenceError

در این مثال، متغیرهای age و city در داخل بلوک تعریف شده‌اند و خارج از آن بلوک قابل دسترسی نیستند.

Hoisting در JavaScript

بازآوری در var

متغیرهایی که با var تعریف می‌شوند، بازآوری (Hoisting) می‌شوند. این بدان معنی است که تعریف متغیرها به بالای اسکوپ خود منتقل می‌شوند، اما مقداردهی آن‌ها در مکان اصلی باقی می‌ماند.

مثال:

console.log(name); // خروجی: undefined
var name = 'Ali';
console.log(name); // خروجی: Ali

در این مثال، تعریف متغیر name به بالای اسکوپ منتقل شده، اما مقداردهی آن پس از خط اول انجام می‌شود.

بازآوری در let و const

در مورد let و const، متغیرها نیز بازآوری می‌شوند، اما بدون مقداردهی اولیه. اگر قبل از تعریف به آن‌ها دسترسی داشته باشید، خطای ReferenceError ایجاد می‌شود.

مثال:

console.log(age); // ReferenceError
let age = 30;

این رفتار به جلوگیری از دسترسی به متغیرهایی که هنوز تعریف نشده‌اند کمک می‌کند و کد را قابل اطمینان‌تر می‌کند.

تغییرپذیری و تعریف مجدد

تغییرپذیری در var

متغیرهای تعریف شده با var قابل تغییر و تعریف مجدد در همان اسکوپ هستند. به عنوان مثال، می‌توانیم یک متغیر را چندین بار تعریف یا مقدار آن را تغییر دهیم بدون ایجاد خطا.

مثال:

var greeting = 'Hello';
var greeting = 'Hi'; // بدون خطا
greeting = 'Hey'; // بدون خطا
console.log(greeting); // خروجی: Hey

تغییرپذیری در let

در let نیز متغیرها قابل تغییر هستند، اما نمی‌توان آن‌ها را در یک اسکوپ مجدداً تعریف کرد. این ویژگی از خطاهای ناخواسته جلوگیری می‌کند.

مثال:

let name = 'Ali';
name = 'Reza'; // بدون خطا
let name = 'Mehdi'; // خطا: متغیر دوباره تعریف شده است

تغییرپذیری در const

متغیرهای تعریف شده با const پس از تعریف، قابل تغییر نیستند و نمی‌توان آن‌ها را مجدداً تعریف کرد. این روش برای تعریف مقادیر ثابت یا اشیایی که نباید تغییر کنند مناسب است.

مثال:

const age = 30;
age = 25; // خطا: تغییر مقدار در متغیر ثابت

نکات کلیدی در استفاده از var، let و const

چه زمانی از var، let و const استفاده کنیم؟

زمان استفاده از var

به دلیل رفتارهای غیرمنتظره و مشکلاتی که var در اسکوپ‌های بزرگ به وجود می‌آورد، استفاده از آن در پروژه‌های مدرن کمتر توصیه می‌شود. اگر به اسکوپ‌های سراسری نیاز ندارید، بهتر است از let یا const استفاده کنید.

زمان استفاده از let

از let زمانی استفاده کنید که به متغیری نیاز دارید که ممکن است در طول اجرای کد تغییر کند و اسکوپ بلوکی نیز مهم است. let کمک می‌کند که متغیرها در محدوده مشخص خود باقی بمانند و از تداخل با سایر بخش‌های کد جلوگیری شود.

زمان استفاده از const

اگر می‌دانید که متغیری نیازی به تغییر ندارد، بهتر است از const استفاده کنید. این انتخاب باعث می‌شود کد شما پایدارتر و قابل اعتمادتر باشد.

مثال:

const user = { name: 'Ali', age: 30 };
user.name = 'Reza'; // امکان‌پذیر است
user = { name: 'Mehdi' }; // خطا: نمی‌توان کل شیء را تغییر داد

سوالات متداول شما

نتیجه‌گیری

استفاده صحیح از var، let و const نقش حیاتی در نوشتن کدهای بهینه و قابل فهم دارد. انتخاب بین این سه کلمه کلیدی باید بر اساس نیازهای پروژه و محدودیت‌های هر یک از آن‌ها انجام شود. برای جلوگیری از خطاهای ناخواسته، بهتر است در پروژه‌های جدید از let و const بیشتر استفاده شود.

همچنین بخوانید: معرفی PostgreSQL 17: تحول در مدیریت پایگاه‌داده‌های متن‌باز

شما کدام یک از این کلمات کلیدی را بیشتر در پروژه‌های خود استفاده می‌کنید؟ آیا تجربه‌ای در رابطه با مشکلات var یا مزایای const دارید؟ نظرات و سوالات خود را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید تا بتوانیم بیشتر در این باره گفتگو کنیم.

منابع:

• Var, Let, and Const – What’s the Difference
• Difference between var, let and const keywords in JavaScript
• var, let, and const in JavaScript – the Differences Between These Keywords Explained