داستان پیدایش اینترنت (متولد شده در جنگ سرد)

اینترنت یکی از بزرگترین و تأثیرگذارترین اختراعات بشر است که زندگی روزمره، ارتباطات، تجارت، آموزش و بسیاری از جنبه‌های دیگر را دگرگون کرده است. این شبکه جهانی از میلیاردها دستگاه متصل به هم تشکیل شده است که از طریق پروتکل‌های استاندارد با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. اینترنت امکان دسترسی به اطلاعات، اشتراک‌گذاری داده‌ها و برقراری ارتباط در سراسر جهان را فراهم می‌کند. در این مقاله در سایت کد اکسپلور به پیدایش اینترنت بپردازیم

اینترنت چگونه پدید آمد ؟

در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، با گسترش کامپیوترها و نیاز به اشتراک‌گذاری اطلاعات بین مراکز تحقیقاتی و نظامی، ایده ایجاد شبکه‌های کامپیوتری مطرح شد. در آن زمان، کامپیوترها بزرگ و گران‌قیمت بودند و امکان اتصال آن‌ها به یکدیگر وجود نداشت.

اینترنت و جنگ سرد

پیدایش اینترنت ارتباط تنگاتنگی با جنگ سرد و رقابت‌های نظامی، علمی و فناوری بین دو ابرقدرت آن زمان، یعنی ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی، دارد.

در دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰، جنگ سرد به اوج خود رسیده بود. پس از پرتاب ماهواره اسپوتنیک-۱ توسط شوروی در سال ۱۹۵۷، آمریکا احساس کرد که از نظر فناوری عقب افتاده است. این موضوع منجر به ایجاد دارپا (DARPA، آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی) در سال ۱۹۵۸ شد. هدف دارپا توسعه فناوری‌های پیشرفته برای حفظ برتری نظامی آمریکا بود.

یکی از نگرانی‌های اصلی آمریکا در آن زمان، آسیب‌پذیری سیستم‌های ارتباطی در برابر حمله هسته‌ای بود. اگر یک مرکز ارتباطی توسط دشمن نابود می‌شد، کل سیستم ارتباطی از کار می‌افتاد. این مسئله نیاز به یک شبکه ارتباطی غیرمتمرکز و مقاوم را آشکار کرد.

تولد آرپا نت ، مادر اینترنت

در سال ۱۹۶۹، آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی آمریکا (DARPA) پروژه‌ای به نام ARPANET را راه‌اندازی کرد. این شبکه اولین شبکه‌ای بود که از فناوری سوئیچینگ بسته‌های داده (Packet Switching) استفاده می‌کرد. در این روش، داده‌ها به بسته‌های کوچک تقسیم می‌شدند و از طریق مسیرهای مختلف به مقصد می‌رسیدند. این ایده توسط دانشمندانی مانند پل باران و دونالد دیویس توسعه یافت. اولین اتصال موفق ARPANET بین چهار دانشگاه در آمریکا برقرار شد: دانشگاه کالیفرنیا لس‌آنجلس (UCLA)، مؤسسه تحقیقاتی استنفورد (SRI)، دانشگاه کالیفرنیا سانتا باربارا (UCSB) و دانشگاه یوتا.

اینترنت، ابزاری برای پیشرفت یا یک سلاح جنگی ؟

در دوران جنگ سرد، ایالات متحده نگران بود که سیستم‌های ارتباطی متمرکز آن در برابر حمله هسته‌ای شوروی آسیب‌پذیر باشند. اگر یک مرکز ارتباطی کلیدی نابود می‌شد، کل سیستم ارتباطی از کار می‌افتاد. این نگرانی منجر به توسعه ایده‌هایی مانند شبکه‌های سوئیچینگ بسته‌ای (Packet Switching) شد که توسط دانشمندانی مانند پل باران و دونالد دیویس مطرح گردید. اینترنت اولیه (ARPANET) به گونه‌ای طراحی شد که حتی در صورت نابودی بخشی از شبکه، همچنان بتواند به کار خود ادامه دهد. این ویژگی برای ارتش آمریکا بسیار حیاتی بود، زیرا تضمین می‌کرد که ارتباطات نظامی حتی در شرایط جنگی قطع نشود.

اگرچه اینترنت در ابتدا برای اهداف نظامی طراحی شد، اما به سرعت به یک ابزار مهم برای پیشرفت علمی و فناوری تبدیل گردید. در آن زمان، اینترنت به دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی اجازه می‌داد تا داده‌ها و منابع خود را به اشتراک بگذارند، که این امر به پیشرفت‌های علمی کمک زیادی کرد.

نقش نظامیان در توسعه اینترنت

اگرچه پل باران یک افسر جنگی نبود، اما ایده‌های او توسط سازمان‌های نظامی و دفاعی آمریکا، به‌ویژه DARPA (آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی)، مورد توجه قرار گرفت. DARPA در سال ۱۹۶۹ پروژه ARPANET را راه‌اندازی کرد که اولین شبکه‌ای بود که از فناوری سوئیچینگ بسته‌ای استفاده می‌کرد. این پروژه با حمایت مالی و سازمانی نظامیان و با هدف ایجاد یک سیستم ارتباطی مقاوم برای ارتش آمریکا انجام شد.

توسعه پروتکل‌های اینترنتی

در دهه ۱۹۷۰، پروتکل‌های ارتباطی برای شبکه‌ها توسعه یافتند. مهم‌ترین این پروتکل‌ها، TCP/IP (پروتکل کنترل انتقال/پروتکل اینترنت) بود که توسط وینت سرف و باب کان طراحی شد. این پروتکل‌ها امکان ارتباط بین شبکه‌های مختلف را فراهم کردند و پایه‌های اینترنت امروزی را شکل دادند.

در سال ۱۹۸۳، ARPANET به طور رسمی از پروتکل TCP/IP استفاده کرد و این تاریخ به عنوان تولد رسمی اینترنت شناخته می‌شود. در دهه ۱۹۸۰، شبکه‌های دیگری مانند NSFNET (شبکه بنیاد ملی علوم آمریکا) به وجود آمدند و اینترنت را گسترش دادند.

وب جهانی (World Wide Web)

در سال ۱۹۸۹، تیم برنرز لی، دانشمند بریتانیایی، مفهوم وب جهانی را ارائه کرد. او اولین مرورگر وب و سرور وب را ایجاد کرد و با معرفی پروتکل HTTP و زبان HTML، وب را به عنوان بخشی از اینترنت معرفی کرد. این اختراع باعث شد اینترنت برای عموم مردم قابل دسترس‌تر شود.

در دهه ۱۹۹۰، اینترنت از محدوده دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی خارج شد و به بخشی از زندگی روزمره مردم تبدیل شد. شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی (ISP) ظهور کردند و دسترسی به اینترنت برای عموم مردم فراهم شد.

هم چنین بخوانید : آینده هوش مصنوعی از نگاه سم آلتمن؛ توزیع ناعادلانه یا فرصت برابر؟

اینترنت برای آزادی یا جاسوسی دولت ها

اینترنت دسترسی به اطلاعات را دموکراتیک کرده است. کاربران می‌توانند به اخبار، مقالات علمی، منابع آموزشی و دیدگاه‌های مختلف دسترسی داشته باشند. این موضوع به ویژه در کشورهایی که رسانه‌های سنتی تحت کنترل دولت‌ها هستند، اهمیت زیادی دارد.

شبکه‌های اجتماعی، وبلاگ‌ها و پلتفرم‌های آنلاین به کاربران اجازه می‌دهند تا عقاید و دیدگاه‌های خود را آزادانه بیان کنند. این امر به افزایش آگاهی عمومی و ایجاد جنبش‌های اجتماعی کمک کرده است.

فناوری‌هایی مانند VPN و شبکه‌های ناشناس (مانند Tor) به کاربران اجازه می‌دهند تا محدودیت‌های اینترنتی را دور بزنند و به اطلاعات سانسور شده دسترسی داشته باشند.

اینترنت به سازمان‌دهی و گسترش جنبش‌های اجتماعی کمک کرده است. برای مثال، در جریان بهار عربی یا جنبش‌های اخیر در سراسر جهان، اینترنت نقش کلیدی در بسیج مردم و اشتراک‌گذاری اطلاعات ایفا کرده است.

اما در آن روی سکه

دولت‌ها می‌توانند از اینترنت برای نظارت بر فعالیت‌های کاربران استفاده کنند. برنامه‌هایی مانند PRISM (افشا شده توسط ادوارد اسنودن) نشان می‌دهند که چگونه سازمان‌های امنیتی مانند آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) به داده‌های کاربران دسترسی دارند.

برخی دولت‌ها از اینترنت برای کنترل اطلاعات و محدود کردن دسترسی کاربران به محتوای خاص استفاده می‌کنند. برای مثال، کشورهایی مانند چین و ایران از سیستم‌های فیلترینگ پیشرفته برای محدود کردن دسترسی به وب‌سایت‌ها و پلتفرم‌های خاص استفاده می‌کنند.

دولت‌ها از اینترنت برای جاسوسی از یکدیگر استفاده می‌کنند. حملات سایبری به زیرساخت‌های حیاتی، سرقت اطلاعات محرمانه و نفوذ به سیستم‌های رقیب از جمله اقداماتی هستند که در فضای مجازی انجام می‌شوند.

برخی دولت‌ها از اینترنت برای نظارت بر شهروندان و کنترل اجتماعی استفاده می‌کنند. برای مثال، سیستم‌های نظارتی مانند اعتبار اجتماعی در چین از داده‌های اینترنتی برای رتبه‌بندی شهروندان و کنترل رفتار آن‌ها استفاده می‌کنند.

همچنین بخوانید : داستان زبان های برنامه نویسی،قسمت دوم (Fortran)

اینترنت امروزی

امروزه اینترنت به یک شبکه جهانی متصل از میلیاردها دستگاه تبدیل شده است. با ظهور فناوری‌هایی مانند اینترنت اشیا (IoT)، هوش مصنوعی و شبکه‌های 5G، اینترنت همچنان در حال تحول و گسترش است. اینترنت از یک پروژه تحقیقاتی کوچک به یک شبکه جهانی تبدیل شده است که تقریباً تمام جنبه‌های زندگی انسان‌ها را تحت تأثیر قرار داده است.

در آخر

جنگ سرد به‌عنوان یک محرک اصلی، نقش مهمی در پیدایش اینترنت داشت. نیاز به یک سیستم ارتباطی مقاوم در برابر حملات هسته‌ای و رقابت فناوری بین آمریکا و شوروی، باعث شد پروژه‌هایی مانند ARPANET شکل بگیرند. اگرچه اینترنت در ابتدا برای اهداف نظامی طراحی شد، اما به‌مرور زمان به یک شبکه جهانی تبدیل شد که امروزه زندگی میلیاردها نفر را تحت تأثیر قرار داده است.