امنیت نرم‌افزار همواره یکی از دغدغه‌های اصلی توسعه‌دهندگان و شرکت‌های بزرگ فناوری است. آسیب‌پذیری‌های مرتبط با ایمنی حافظه به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین عوامل مشکلات امنیتی شناخته می‌شوند. در این راستا، گوگل با ارائه رویکرد “کدنویسی ایمن”، موفق شده است کاهش قابل‌توجهی در این نوع آسیب‌پذیری‌ها ایجاد کند. در این مقاله به بررسی این استراتژی گوگل و تأثیرات آن در دنیای توسعه نرم‌افزار می‌پردازیم.
کاهش آسیب‌پذیری‌های حافظه در اندروید
طبق گزارش گوگل، آسیب‌پذیری‌های مرتبط با ایمنی حافظه در اندروید که در سال ۲۰۱۹ حدود ۷۶ درصد از کل آسیب‌پذیری‌ها را تشکیل می‌دادند، در سال ۲۰۲۴ به ۲۴ درصد کاهش یافته‌اند. این کاهش قابل‌توجه نه‌تنها نشان‌دهنده‌ی موفقیت رویکرد گوگل است، بلکه به سایر توسعه‌دهندگان نرم‌افزار نیز راهکارهای قابل توجهی برای بهبود امنیت ارائه می‌دهد.
دلایل اصلی کاهش آسیب‌پذیری‌ها
- استفاده از زبان‌های ایمن در برابر حافظه: گوگل برای توسعه کدهای جدید، استفاده از زبان‌هایی مانند Rust را توصیه کرده است که به‌طور ذاتی مشکلات ایمنی حافظه را کاهش می‌دهند.
- فراهم کردن ابزارهای میان‌واسطه: ابزارهایی مانند Crubit و autocxx که توسط گوگل توسعه یافته‌اند، امکان تعامل بین کدهای ایمن و ناایمن در برابر حافظه را فراهم می‌کنند.
- سرمایه‌گذاری در Rust Foundation: گوگل با حمایت مالی از بنیاد Rust به مبلغ ۷۹۰,۰۰۰ پوند، تلاش می‌کند تا توسعه و استفاده از این زبان برنامه‌نویسی را تشویق کند.
همچنین بخوانید: هوش مصنوعی جدید اپل در آیفون ۱۶
فرآیند کاهش آسیب‌پذیری‌ها در کدهای قدیمی
طبق تحلیل‌های گوگل، آسیب‌پذیری‌ها به‌مرور زمان با نرخ نمایی کاهش می‌یابند. این به معنای آن است که کدهای قدیمی‌تر معمولاً از نظر امنیتی بهتر از کدهای جدید هستند. نتایج مطالعات نشان داده است که کدهایی که پنج سال از عمر آن‌ها می‌گذرد، ۳.۴ تا ۷.۴ برابر کمتر مستعد آسیب‌پذیری نسبت به کدهای جدید هستند.
دو نکته کلیدی برای توسعه‌دهندگان
- بیشتر مشکلات امنیتی مربوط به کدهای جدید است، بنابراین نیاز به تغییر در شیوه‌های توسعه بسیار محسوس است.
- کدها با گذشت زمان به‌طور طبیعی امن‌تر می‌شوند و این موضوع اهمیت استفاده از زبان‌های ایمن در برابر حافظه در توسعه‌ی کدهای جدید را دوچندان می‌کند.
اهمیت ترکیب کدهای ایمن و ناایمن
گوگل تأکید کرده است که به‌جای بازنویسی کامل کدهای قدیمی، بهتر است که کدهای جدید با استفاده از زبان‌های ایمن توسعه یابند و این کدها بتوانند با کدهای قدیمی‌تر تعامل داشته باشند. این رویکرد نه‌تنها بهره‌وری توسعه‌دهندگان را افزایش می‌دهد، بلکه امنیت کلی سیستم را نیز بهبود می‌بخشد.
آینده‌ی امنیت نرم‌افزار با کدنویسی ایمن
با توجه به دستاوردهای گوگل، می‌توان پیش‌بینی کرد که در آینده، تکیه بر روش‌های سنتی جلوگیری از آسیب‌پذیری‌ها کاهش یابد. به جای استفاده از روش‌های عمومی مثل فازینگ (Fuzzing)، توسعه‌دهندگان می‌توانند این تکنیک‌ها را بر روی قطعات کد کوچک‌تر و ایمن‌تر متمرکز کنند.
گوگل با این رویکرد به جامعه‌ی نرم‌افزاری نشان می‌دهد که با اعمال تغییرات جزئی اما هوشمندانه، می‌توان مشکلات امنیتی بزرگی را در نرم‌افزارها کاهش داد. این روش می‌تواند برای دیگر شرکت‌ها و توسعه‌دهندگان نیز راهگشا باشد.
آخر صحبت
استراتژی “کدنویسی ایمن” گوگل، به‌ویژه در حوزه‌ی ایمنی حافظه، تأثیرات چشمگیری داشته است. با تمرکز بر استفاده از زبان‌های ایمن برای توسعه‌ی کدهای جدید و تعامل با کدهای قدیمی، گوگل توانسته است ریسک‌های امنیتی را به‌طور چشمگیری کاهش دهد. این دستاوردها می‌تواند الهام‌بخش دیگر توسعه‌دهندگان و شرکت‌ها برای بهبود امنیت نرم‌افزارهای خود باشد.
آیا تا به حال از زبان‌های ایمن مانند Rust در پروژه‌های خود استفاده کرده‌اید؟ چه تجربیاتی از این زبان یا سایر زبان‌های ایمن در برابر حافظه دارید؟ نظرات خود را با ما در بخش کامنت‌ها به اشتراک بگذارید و بگویید چه راهکارهایی را برای بهبود امنیت نرم‌افزارها پیشنهاد می‌کنید؟
عکس اصلی: Youssef Elboudi
منبع خبر: Eliminating Memory Safety Vulnerabilities at the Source
